Rzep­ka jest cał­ko­wi­cie bier­nym ele­men­tem mecha­ni­zmu wyprost­ne­go kola­na. Poło­że­nie jej zale­ży od ota­cza­ją­cych ją tka­nek mięk­kich i mor­fo­lo­gicz­nych warun­ków kości udowej.

Sta­bi­li­za­cją bier­ną będą zapew­niać tu tkan­ki wię­za­dło­wo-toreb­ko­wo-ścię­gni­ste a tak­że ukształ­to­wa­nie kłyk­ci kości udo­wej, bruz­dy mię­dzy­kłyk­cio­wej i samej rzep­ki. Dodat­ko­wo rzep­kę usta­la­ją trocz­ki-bocz­ny i przy­środ­ko­wy oraz wię­za­dła rzep­ko­wo-udo­we, rzep­ko­wo-pisz­cze­lo­we i łąkotkowo-rzepkowe.

Bocz­ny tro­czek ( late­ral reti­na­cu­lum) rzep­ki two­rzy sieć włó­kien ścię­gni­stych gło­wy bocz­nej mię­śnia czwo­ro­gło­we­go i pasma pisz­cze­lo­wo-bio­dro­we­go, przy­środ­ko­wy (medial reti­na­cu­lum) zaś włók­na gło­wy przy­środ­ko­wej mię­śnia czwo­ro­gło­we­go uda.

Dyna­micz­ną sta­bi­li­za­cję rzep­ki zapew­nia mię­sień czwo­ro­gło­wy uda ( m. quadri­ceps femo­ris) w skład, któ­re­go wcho­dzą: m. pro­sty uda (m. rec­tus femo­ris- RF), m. obszer­ny bocz­ny (m. vastus late­ra­lis- VL), m. obszer­ny pośred­ni ( m. vastus inter­me­dius-VI), m. obszer­ny przy­środ­ko­wy ( m. vastus media­lis- VM). Moż­na wyróż­nić dwie funk­cjo­nal­ne czę­ści mię­śnia vastus media­lis uner­wia­ne przez dwie oddziel­ne gałąz­ki ner­wu udo­we­go. Są to vastus media­lis lon­gus (VML) i vastus madia­lis obli­qus (VMO).  Bar­dzo istot­ne jest to, że włók­na VML prze­bie­ga­ją podłuż­nie i od osi kości udo­wej odchy­la­ją się przy­środ­ko­wo oko­ło 17º. Włók­na VMO są uło­żo­ne bar­dziej hory­zon­tal­nie i odchy­la­ją się pod kątem oko­ło 55ºdo osi dłu­giej. Bocz­ne włók­na vastus late­ra­lis odchy­la­ją się do boku od osi kości udo­wej o oko­ło 40º, cen­tral­ne zaś o oko­ło 12º. Mię­snie VI i RF prze­bie­ga­ją rów­no­le­gle do osi dłu­giej kości udo­wej. Prze­bieg tych włó­kien ma ogrom­ny wpływ na sta­bi­li­za­cję i bio­me­cha­ni­ką sta­wu rzepkowo-udowego.

Wię­cej na temat ana­to­mii rzep­ki https://www.fizjoinformator.pl/rzepka/

Zna­cze­nie rzep­ki dla czyn­no­ści sta­wu kola­no­wego: https://www.fizjoinformator.pl/znaczenie-rzepki-dla-czynnosci-stawu-kolanowego/

E.K.

Jeże­li masz jakieś pyta­nia doty­czące tego tema­tu pro­simy o kon­takt :   kontakt@fizjoinformator.pl