Bezpośrednio po zabiegu operacyjnym stawu kolanowego pacjent może odczuwać ból w obrębie operowanej kończyny. Automatycznie zaczyna szukać takich pozycji– nie zawsze prawidłowych, w których będzie się czuł bardziej komfortowo. Pociąga to za sobą szereg nieprawidłowych mechanizmów, które pozostawione bez korekcji mogą znacznie opóźnić proces rekonwalescencji. Fizjoterapeuta powinien zwrócić uwagę na pozycję leżącą chorego i rozwijane przez pacjenta niepożądane postawy i mechanizmy kompensacyjne. Jest to istotne, ponieważ służą one osłabieniu mięśnia czworogłowego, czy też pogłębianiu się przykurczu zgięciowego w stawie kolanowym.
Najczęściej najwygodniejszą pozycją dla pacjenta jest leżenie w pozycji zilustrowanej poniżej.
Noga operowana jest wtedy subtelnie zgięta w stawie biodrowym i lekko odwiedzona w rotacji zewnętrznej. Prowokuje to ustawienie stawu kolanowego w zgięciu i rotacji wewnętrznej, stopy zaś w zgięciu podeszwowym i lekkiej inwersji.
Pacjent nie zdaje sobie sprawy z tego jak niekorzystnie ta wygodna dla niego pozycja może wpływać to na operowany staw i całą kończynę dolną. Dlatego też zadaniem terapeuty jest skorygowanie tej postawy i uświadomienie pacjentowi, że przebywając długo w takim ustawieniu kończyny może potęgować utrzymywanie się obrzęku w stawie kolanowym i wpłynąć na znaczne osłabienie mięśnia czworogłowego uda.
Konsekwencją tego jest utrata wyprostu, a jeżeli przed operacją pacjent miał przykurcz zgięciowy, to takie ustawienie kończyny sprzyja jego pogłębianiu się i utrwalaniu. Dodatkowo podeszwowe zgięcie stopy może powodować mniejszą elastyczność lub wręcz przykurcz mięśnia brzuchatego łydki, co może utrudnić obciążanie operowanej kończyny, bądź też wpłynąć na wykształcenie nieprawidłowego stereotypu chodu.
Wobec tego już we wczesnym etapie usprawniania należy nauczyć pacjenta, jak prawidłowo powinien leżeć a także wytłumaczyć mu, jakie ma z tego korzyści. Tu też należy wprowadzić ćwiczenia promujące utrzymanie wyprostu w stawie kolanowym i utrzymywania pełnego zakresu ruchu w stawach skokowych i stawach stopy.
Im szybciej terapeuta uświadomi choremu niekorzystne mechanizmy kompensacyjne tym lepiej, ponieważ bardzo trudno będzie je wyeliminować w momencie, gdy staną się one dla pacjenta przyzwyczajeniem.
Więcej na temat operacji stawu kolanowego: https://www.fizjoinformator.pl/operacja-dont-panic/
E.K.
Jeżeli masz jakieś pytania dotyczące tego tematu prosimy o kontakt : kontakt@fizjoinformator.pl
Jeśli po operacji stawu kolanowego potrzebujesz szyny CPM to polecam Szynotekę.
Szynoteka- wypożyczalnia szyn CPM –www.szynoteka.pl