Jest to spłasz­czo­na, trój­kąt­na, z zaokrą­glo­ny­mi brze­ga­mi kość, włą­czo­na w ścię­gno mię­śnia czwo­ro­gło­we­go uda.

W kwe­stii pocho­dze­nia rzep­ki panu­ją dwa poglą­dy. Jed­ni auto­rzy przy­chy­la­ją się ku zda­niu, że rzep­ka jest wiel­ką trzeszcz­ką, na co wska­zy­wał­by jej sto­su­nek do ścię­gna, inni nato­miast uwa­ża­ją ją za typo­wą i zwy­kłą kość szkie­le­tu; według tego poglą­du była­by to kość filo­ge­ne­tycz­nie sta­ra, o cha­rak­te­rze wybit­nie wstecz­nym, za czym prze­ma­wia­ją bada­nia porównawczo-morfologiczne.

Ana­to­mia opi­so­wa wyróż­nia powierzch­nią przed­nią i tyl­ną, trzy brze­gi i wierzchołek

Brzeg gór­ny, czy­li pod­sta­wa rzep­ki (basis patel­lae) skie­ro­wa­ny jest dogło­wo­wo. Brzeg bocz­ny i przy­środ­ko­wy prze­cho­dzą w ostry, zwró­co­ny ku obwo­do­wi koń­czy­ny wierz­cho­łek rzep­ki (apex patellae).

Powierzch­nia przed­nia jest nie­rów­na, pokry­ta wynio­sło­ścia­mi rów­no­le­gły­mi do prze­bie­gu włó­kien ścię­gna mię­śnia czwo­ro­gło­we­go uda. Wzdłuż­ne nie­rów­no­ści są tak­że miej­sca­mi przy­cze­pu czę­ści włó­kien tego mięśnia.

Tyl­ną powierzch­nię rzep­ki pokry­wa szkli­sta chrząst­ka sta­wo­wa o zróż­ni­co­wa­nej gru­bo­ści. Naj­bar­dziej wynio­słą czę­ścią powierzch­ni sta­wo­wej i zara­zem naj­grub­szą war­stwą jest grzbiet, poło­żo­ny zgod­nie z dłu­gą osią rzepki.

Grzbiet dzie­li tyl­ną powierzch­nię rzep­ki na część bocz­ną i przy­środ­ko­wą. W jego obrę­bie chrząst­ka może osią­gać nawet 6,4 mm gru­bo­ści. Dodać trze­ba, że wła­śnie tutaj wystę­pu­je naj­grub­sza war­stwa chrząst­ki szkli­stej w całym ukła­dzie sta­wo­wym czło­wie­ka. Chrząst­ka sta­wo­wa rzep­ki jest naj­cień­sza w oko­li­cach kra­wę­dzi przyśrodkowej.

Wg Wiber­ga wyróż­nia­my trzy posta­cie rzepek:

1.Postać I‑Centralne umiej­sco­wie­nie grzbie­tu rzep­ki, dzię­ki cze­mu powierzch­nie bocz­na i przy­środ­ko­wa mają zbli­żo­ne rozmiary.

2.Postać II-Grzbiet zaj­mu­je nie­co przy­środ­ko­wą pozy­cję a przez to bocz­na powierzch­nia jest więk­sza od przyśrodkowej.

3. Postać III-Grzbiet rzep­ki jest prze­su­nię­ty znacz­nie przy­środ­ko­wo. Przy­środ­ko­wa część powierzch­ni przy­środ­ko­wej jest wte­dy mała.

Czyn­ne i bier­ne sta­bi­li­za­to­ry rzep­ki: https://www.fizjoinformator.pl/czynne-i-bierne-stabilizatory-rzepki/

Zna­cze­nie rzep­ki dla czyn­no­ści sta­wu kola­no­we­go: https://www.fizjoinformator.pl/znaczenie-rzepki-dla-czynnosci-stawu-kolanowego/

E.K.

Jeże­li masz jakieś pyta­nia doty­czące tego tema­tu pro­simy o kon­takt :   kontakt@fizjoinformator.pl