20 cie­ka­wo­stek o naszych kościach

  1. capture2Rodząc się mamy bli­sko 300 kości. Póź­niej nie­któ­re z nich się zra­sta­ją, tak, ze u doro­słe­go czło­wie­ka jest ich 206.
  2. Męska czasz­ka róż­ni się od dam­skiej 14 ele­men­ta­mi, min. pochy­le­niem czo­ła, gru­bo­ścią łuku brwio­we­go, sta­wem żuchwo­wym itp.
  3. Łącz­na waga kości u doro­słe­go męż­czy­zny wyno­si oko­ło 12 kg, a u kobie­ty oko­ło 10 kg.
  4. Kość skła­da się z ele­men­tów orga­nicz­nych i nie­orga­nicz­nych. Do skład­ni­ków orga­nicz­nych może­my zali­czyć osse­inę, któ­ra odpo­wia­da za ela­stycz­ność i sprę­ży­stość kości. Nato­miast do ele­men­tów nie­orga­nicz­nych zali­cza­my skład­ni­ki mine­ral­ne: fos­fo­ran wap­nia, węglan wap­nia, chlo­rek wap­nia, flu­orek wap­nia, fos­fo­ran magne­zu, czy zasa­do­we sole sodu i pota­su. Poza nimi kości skła­da­ją się oko­ło z 21% wody.
  5. Głów­ną rolą kości jest two­rze­nie rusz­to­wa­nia, czy­li szkie­le­tu. Sta­no­wi on ochro­nę dla narzą­dów wewnętrz­nych, miej­sce przy­cze­pu mię­śni, dźwi­ga cię­żar ciała.
  6. Kości są narzą­dem krwio­twór­czym, gdyż w ich wnę­trzu znaj­du­je się szpik kost­ny pro­du­ku­ją­cy krwinki.
  7. U oso­by doro­słej szpik kost­ny sta­no­wi ok. 3,5–6proc. masy cia­ła, czy­li ok. 2,4–4 kg.
  8. Czy moż­na żyć bez czę­ści kości? Tak, bez­kar­nie usu­wa się min. frag­men­ty czasz­ki, krę­gów, most­ka i miednicy.
  9. Jedy­ną kością, któ­ra nie jest połą­czo­na ze szkie­le­tem jest kość gny­ko­wa (czy­li ‘’jabł­ko Ada­ma’’), któ­ra jest zawie­szo­na poni­żej żuchwy.
  10. Mimo dużej twar­do­ści kości posia­da­ją wła­ści­wo­ści pla­stycz­ne. Kość potra­fi dosto­so­wać swój wygląd, kształt i gru­bość do panu­ją­cych warunków.
  11. Nie­któ­re scho­rze­nia pozo­sta­wia­ją trwa­łe śla­dy w budo­wie kości, np. syfi­lis powo­du­je pokry­cie czasz­ki kana­li­ka­mi, któ­re wyglą­da­ją jak po przej­ściu korników.
  12. Więk­szość ludzi posia­da 12 par żeber, ale oko­ło 5%  ma 13 par.
  13. Zawiąz­ki zębów w szczę­ce poja­wia­ją się już w 4 tygo­dniu ciąży.
  14. Siła kości osią­ga mak­sy­mal­ny poziom oko­ło 30 roku życia, następ­nie sys­te­ma­tycz­nie spada.
  15. Komór­ki kost­ne dzie­lą się na dwie gru­py: oste­obla­stów — budu­ją­ce nową kość i oste­okla­stów, któ­re ją nisz­czą. Na tym wła­śnie pole­ga prze­bu­do­wa kostna.
  16. Przyj­mu­je się, że wystar­czy 10 dzie­sięć minut eks­po­zy­cji sło­necz­nej każ­de­go dnia, aby zapew­nić sobie odpo­wied­ni poziom wita­mi­ny D nie­zbęd­nej dla kości.
  17. Dzien­ne zapo­trze­bo­wa­nie na wap­no to 1000 mg. Jeże­li dostar­cza­my go zbyt mało w poży­wie­niu to orga­nizm zaczy­na pobie­rać wapń z kości, co powo­du­je ich osłabienie.
  18. Naj­dłuż­szą kością w cie­le czło­wie­ka jest kość udo­wa, któ­ra może osią­gnąć nawet do pół metra długości.
  19. Naj­krót­szą kością jest strze­miącz­ko — jed­na z koste­czek słu­cho­wych, mie­rzą­ca tyl­ko 3 milimetry.
  20.   Kość pisz­cze­lo­wa może wytrzy­mać cię­żar do 1,6 tony.

 

A.W.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *


+ two = 11