Chrząst­ka sta­wo­wa jest tkan­ką wyjątkową.Wykazuje szcze­gól­ne wła­ści­wo­ści bio­me­cha­nicz­ne. Gdy jest zdro­wa, wyda­je się być tkan­ką dosko­na­łą. Ze wzglę­du na swo­ją twar­dość i jed­no­cze­sną sprę­ży­stość zdol­na do prze­no­sze­nia dużych obcią­żeń w sta­wach, ale poprzez brak una­czy­nie­nia i uner­wie­nia, gdy ule­gnie uszko­dze­niu ma bar­dzo ogra­ni­czo­ne zdol­no­ści regeneracji.

Zbu­do­wa­na z macie­rzy zewną­trz­ko­mór­ko­wej ( tu przede wszyst­kim kola­gen i pro­te­ogli­ka­ny) i wytwa­rza­ją­cych ją komó­rek- chondrocytów.
Gru­bość chrząst­ki sta­wo­wej to zale­d­wie kil­ka mili­me­trów, ale mimo to ma ona nie­zwy­kłą trwa­łość i wła­ści­wo­ści mecha­nicz­ne. Ponie­waż ej uni­kal­na struk­tu­ra i skład zapew­nia sta­wom powierzch­nię o bar­dzo niskim współ­czyn­ni­ku tar­cia to pochła­nia ona wstrzą­sy, jest odpor­na na zuży­cie i wytrzy­mu­je duże, wie­lo­krot­nie powta­rza­ją­ce się obcią­że­nia. Żaden inny, syn­te­tycz­ny mate­riał nie wyka­zu­je takich właściwości.
Śred­nie obcią­że­nia, jakie prze­no­si chrząst­ka pokry­wa­ją­ca powierzch­nie sta­wu kola­no­we­go sta­no­wią trzy­krot­ność masy całe­go cia­ła. Obcią­że­nia te przyj­mu­ją war­to­ści od dzie­się­cio­krot­nej masy cia­ła pod­czas bie­gu, do dwu­dzie­sto­krot­nej pod­czas skoków.
Kie­dy chrząst­ka jest uszko­dzo­na wzra­sta jej prze­pusz­czal­ność i zawar­tość wody, co warun­ku­je mniej­szy opór tar­cia i w efek­cie zmniej­szo­ną zdol­ność chrząst­ki do przyj­mo­wa­nia obcią­żeń oraz roz­pra­sza­nia ener­gii gene­ro­wa­nej poprzez obcią­że­nie stawu.
Tkan­ka chrzęst­na ma ogra­ni­czo­ną zdol­ność napra­wy. Nawet nie­wiel­kie ( wyda­wa­lo­by się nie­znacz­ne) uszko­dze­nia mogą powo­do­wać szyb­ko postę­pu­ją­cą destruk­cję. Izo­lo­wa­ne chrzęst­ne lub chrzęst­no-kost­ne ubyt­ki mogą być przy­czy­ną bólu i utra­ty funk­cji, a samo­ist­ne goje­nie jest moż­li­we tyl­ko w pew­nych, ści­śle okre­ślo­nych okolicznościach.
Pato­lo­gia chrząst­ki sta­wo­wej może powsta­wać na sku­tek uszko­dzeń mecha­nicz­nych, prze­cią­żeń, jak rów­nież cho­rób sta­wo­wych i poza sta­wo­wych o róż­nej etio­lo­gii. Ich następ­stwem są zmia­ny zwy­rod­nie­nio­we pro­wa­dzą­ce do dys­funk­cji narzą­du ruchu.
Uszko­dze­nia mecha­nicz­ne chrząst­ki naj­czę­ściej towa­rzy­szą ura­zom. Czę­sto są zwią­za­ne ze zła­ma­nia­mi śród­sta­wo­wy­mi i oko­ło­sta­wo­wy­mi. Wystę­pu­ją przy uszko­dze­niu wię­za­deł, skrę­ce­niu, czy zwich­nię­ciu sta­wu. Zmia­ny prze­cią­że­nio­we doty­czą naj­czę­ściej sta­wów utrzy­mu­ją­cych cię­żar cia­ła, głów­nie sta­wu kola­no­we­go, bio­dro­we­go, sta­wów krę­go­słu­pa zaś cha­rak­ter tego rodza­ju uszko­dzeń jest prze­wle­kły. Wśród scho­rzeń pro­wa­dzą­cych do uszko­dze­nia chrząst­ki sta­wo­wej nale­ży tak­że wymie­nić cho­ro­by ukła­do­we, cho­ro­by tkan­ki łącz­nej, sep­tycz­ne i asep­tycz­ne zapa­le­nia sta­wów, cho­ro­by meta­bo­licz­ne, oraz jało­we martwice.

Wię­cej na temat chon­dro­ma­la­cji https://www.fizjoinformator.pl/chondromalacja/

Lecze­nie zacho­waw­cze zmian zwy­rod­nie­nio­wych  https://www.fizjoinformator.pl/zwyrodnienia-stawu-kolanowego-leczenie-zachowawcze/

E.K.

Jeże­li masz jakieś pyta­nia doty­czą­ce tego tema­tu pro­si­my o kon­takt :   kontakt@fizjoinformator.pl