Chrząstka stawowa jest tkanką wyjątkową.Wykazuje szczególne właściwości biomechaniczne. Gdy jest zdrowa, wydaje się być tkanką doskonałą. Ze względu na swoją twardość i jednoczesną sprężystość zdolna do przenoszenia dużych obciążeń w stawach, ale poprzez brak unaczynienia i unerwienia, gdy ulegnie uszkodzeniu ma bardzo ograniczone zdolności regeneracji.
Zbudowana z macierzy zewnątrzkomórkowej ( tu przede wszystkim kolagen i proteoglikany) i wytwarzających ją komórek– chondrocytów.
Grubość chrząstki stawowej to zaledwie kilka milimetrów, ale mimo to ma ona niezwykłą trwałość i właściwości mechaniczne. Ponieważ ej unikalna struktura i skład zapewnia stawom powierzchnię o bardzo niskim współczynniku tarcia to pochłania ona wstrząsy, jest odporna na zużycie i wytrzymuje duże, wielokrotnie powtarzające się obciążenia. Żaden inny, syntetyczny materiał nie wykazuje takich właściwości.
Średnie obciążenia, jakie przenosi chrząstka pokrywająca powierzchnie stawu kolanowego stanowią trzykrotność masy całego ciała. Obciążenia te przyjmują wartości od dziesięciokrotnej masy ciała podczas biegu, do dwudziestokrotnej podczas skoków.
Kiedy chrząstka jest uszkodzona wzrasta jej przepuszczalność i zawartość wody, co warunkuje mniejszy opór tarcia i w efekcie zmniejszoną zdolność chrząstki do przyjmowania obciążeń oraz rozpraszania energii generowanej poprzez obciążenie stawu.
Tkanka chrzęstna ma ograniczoną zdolność naprawy. Nawet niewielkie ( wydawaloby się nieznaczne) uszkodzenia mogą powodować szybko postępującą destrukcję. Izolowane chrzęstne lub chrzęstno-kostne ubytki mogą być przyczyną bólu i utraty funkcji, a samoistne gojenie jest możliwe tylko w pewnych, ściśle określonych okolicznościach.
Patologia chrząstki stawowej może powstawać na skutek uszkodzeń mechanicznych, przeciążeń, jak również chorób stawowych i poza stawowych o różnej etiologii. Ich następstwem są zmiany zwyrodnieniowe prowadzące do dysfunkcji narządu ruchu.
Uszkodzenia mechaniczne chrząstki najczęściej towarzyszą urazom. Często są związane ze złamaniami śródstawowymi i okołostawowymi. Występują przy uszkodzeniu więzadeł, skręceniu, czy zwichnięciu stawu. Zmiany przeciążeniowe dotyczą najczęściej stawów utrzymujących ciężar ciała, głównie stawu kolanowego, biodrowego, stawów kręgosłupa zaś charakter tego rodzaju uszkodzeń jest przewlekły. Wśród schorzeń prowadzących do uszkodzenia chrząstki stawowej należy także wymienić choroby układowe, choroby tkanki łącznej, septyczne i aseptyczne zapalenia stawów, choroby metaboliczne, oraz jałowe martwice.
Więcej na temat chondromalacji https://www.fizjoinformator.pl/chondromalacja/
Leczenie zachowawcze zmian zwyrodnieniowych https://www.fizjoinformator.pl/zwyrodnienia-stawu-kolanowego-leczenie-zachowawcze/
E.K.
Jeżeli masz jakieś pytania dotyczące tego tematu prosimy o kontakt : kontakt@fizjoinformator.pl