Aby reha­bi­li­ta­cja przy­nio­sła pożą­da­ny efekt, nale­ży zwró­cić uwa­gę, na to, że cho­ro­ba zwy­rod­nie­nio­wa jest pro­ce­sem sta­le postę­pu­ją­cym, a pacjen­ci pod­da­ją­cy się zabie­gom takim jak wyso­kie oste­oto­mie kości pisz­cze­lo­wej czę­sto, dłu­go zwle­ka­ją z decy­zją o ope­ra­cji, wykształ­ca­jąc cały sze­reg nie­pra­wi­dło­wo­ści bio­me­cha­nicz­nych i mecha­ni­zmów kom­pen­sa­cyj­nych w celu zmniej­sze­nia dole­gli­wo­ści bólo­wych. Nie­zbęd­ne jest, aby pod­czas pro­ce­su uspraw­nia­nie zwró­cić uwa­gę nie tyl­ko na ope­ro­wa­ny staw kola­no­wy, gdyż cho­ro­ba zwy­rod­nie­nio­wa sta­wu kola­no­we­go zabu­rza nie tyl­ko funk­cję kola­na, ale wpły­wa na dys­funk­cję ści­śle ze sobą współ­pra­cu­ją­cych ukła­dów (mię­śnio­wo-szkie­le­to­we­go i ner­wo­we­go). Waż­ne jest, zatem to, aby podejść do lecze­nia pacjen­ta w spo­sób wie­lo­aspek­to­wy, uwzględ­nia­jąc rów­nież pię­tra wyż­sze i niż­sze (staw bio­dro­wy, mied­ni­cę, czy sta­wy w obrę­bie stopy).

• Bez­po­śred­nio po zabie­gu nale­ży zwró­cić uwa­gę na mecha­ni­zmy kom­pen­sa­cyj­ne i ich wpływ na dys­funk­cje ukła­du ruchu:https://www.fizjoinformator.pl/mechanizmy-kompensacyjne-wytwarzane-przez-pacjenta-po-operacji-stawu-kolanowego-i-ich-wplyw-na-dysfunkcje-ukladu-ruchu/
• Więk­szość pro­gra­mów reha­bi­li­ta­cyj­nych jest skon­stru­owa­na tak, by jak naj­szyb­ciej osią­gnąć pełen zakres ruchu, peł­ne obcią­ża­nie i kon­tro­lę ner­wo­wo mię­śnio­wą. U pacjen­tów, któ­rzy pod­da­li się wyso­kiej oste­oto­mii kości pisz­cze­lo­wej jest podob­nie. Jeże­li nie ma prze­ciw­wska­zań ze stro­ny chi­rur­gicz­nej to ćwi­cze­nia zakre­su ruchu naj­le­piej jest zacząć na dru­gi dzień po zabie­gu. Na począ­tek jest to ruch bier­ny i pacjent ćwi­czy na szy­nie CPM( www.szy­no­te­ka.pl).Jeżeli nie ma ogra­ni­czeń zwią­za­nych z bólem koń­czy­ny to wpro­wa­dza się tak szyb­ko jak to moż­li­we ćwi­cze­nia wspo­ma­ga­ne i czyn­ne. Bio­rąc pod uwa­gę, że oste­oto­mii mogą towa­rzy­szyć jed­no­cza­so­we rekon­struk­cje wię­za­deł, łąko­tek czy chrząst­ki nale­ży wziąć pod uwa­gę ewen­tu­al­ne ogra­ni­cze­nia zakre­su ruchu, jakie te zabie­gi mogą stwarzać.
• Po każ­dym zabie­gu sta­tus obcią­ża­nia ope­ro­wa­nej koń­czy­ny stwa­rza wie­le pro­ble­mów zarów­no dla pacjen­ta jak i dla tera­peu­ty. W zależ­no­ści od tego, czy jest to oste­oto­mia otwar­te­go czy zamknię­te­go kąta oraz bio­rąc pod uwa­gę rodzaj pły­ty sta­bi­li­zu­ją­cej oste­oto­mię czas roz­po­czę­cia obcią­ża­nia ope­ro­wa­nej koń­czy­ny będzie róż­ny. Naj­czę­ściej waha się od 6 do 8 tygo­dni bez obcią­ża­nia (lub czę­ścio­we­go obcią­ża­nia). Ma to celu ochro­nę i sta­bi­li­za­cję kory­go­wa­nej kości.
• Aby móc przy­wró­cić pacjen­to­wi pełen, bez­bo­le­sny zakres ruchu sta­wu kola­no­we­go, nie wol­no tera­peu­cie zapo­mnieć o mobi­li­za­cji rzep­ki i tka­nek mięk­kich. Ma to też zasto­so­wa­nie, gdy wystą­pi obrzęk https://www.fizjoinformator.pl/obrzek-stawu-kolanowego-po-urazie-lub-operacji/
• Tra­dy­cyj­ny pro­gram uspraw­nia­nia reha­bi­li­ta­cyj­ne­go sta­wu kola­no­we­go skła­da się przede wszyst­kim ze wzmac­nia­nia mię­śnia czwo­ro­gło­we­go a szcze­gól­nie z ćwi­czeń sku­pia­ją­cych się na gło­wie przy­środ­ko­wej tego mię­śnia. Wła­ści­wa pra­ca mię­śnia czwo­ro­gło­we­go uda jest nie­zbęd­na do pra­wi­dło­we­go funk­cjo­no­wa­nia sta­wu rzep­ko­wo-udo­we­go a co za tym idzie całe­go sta­wu kola­no­we­go . Pacjen­ci po wyso­kiej oste­oto­mii kości pisz­cze­lo­wej repre­zen­tu­ją prze­dłu­żo­ny sta­tus nie­ob­cią­ża­nia lub obcią­ża­nia czę­ścio­we­go koń­czy­ny ope­ro­wa­nej, wobec tego są szcze­gól­nie nara­że­ni na duże osła­bie­nie mię­śnia czwo­ro­gło­we­go uda. Gło­wa przy­środ­ko­wa (vastus media­lis) mię­śnia czwo­ro­gło­we­go uda wyda­je się być naj­bar­dziej odpo­wie­dzial­na za hamo­wa­nie ner­wo­wo-mię­śnio­we i atro­fię po ura­zach i ope­ra­cjach sta­wu kola­no­we­go. Dla­te­go też dla szyb­sze­go reedu­ko­wa­nia mię­śnia, a w szcze­gól­no­ści czę­ści włó­kien sko­śnych (VMO- vastus media­lis obli­qus) war­to jest sto­so­wać elek­tro­sty­mu­la­cję i biofeedback.
• Oprócz mię­śnia czwo­ro­gło­we­go nale­ży zwró­cić uwa­gę też na inne gru­py mię­śnio­we. Pacjen­ci ze zmia­na­mi zwy­rod­nie­nio­wy­mi z regu­ły dłu­go cho­dzą z bólem, zanim zde­cy­du­ją się na ope­ra­cję. Bar­dzo czę­sto mają osła­bio­ne nie tyl­ko mię­śnie koń­czy­ny dol­nej, ale tak­że mię­śnie całej obrę­czy koń­czy­ny dol­nej i mię­śnie kom­plek­su lędź­wio­wo miednicznego.
• Pra­cu­jąc nad uspraw­nia­niem i siłą mię­śnio­wą nie wol­no zapo­mi­nać o rów­no­wa­dze pomię­dzy wzmac­nia­niem i roz­cią­ga­niem poszcze­gól­nych grup mięśniowych.

• U wie­lu pacjen­tów po oste­oto­mii kości pisz­cze­lo­wej wystę­pu­ją duże obrzę­ki lim­fa­tycz­ne. W celu ich reduk­cji sto­su­je się dre­naż lim­fa­tycz­ny, za pomo­cą pom­py sekwen­cyj­nej, a tak­że moż­na uży­wać kine­sio­ta­pin­gu (apli­ka­cje limfatyczne).

Reha­bi­li­ta­cja jest inte­gral­ną czę­ścią całe­go pro­ce­su lecze­nia. Zanie­dba­nie jej może zaprze­pa­ścić efekt ope­ra­cji do tego stop­nia, że pacjent zamiast odczuć popra­wę i reduk­cję bólu, czu­je potę­go­wa­nie się obja­wów przed­ope­ra­cyj­nych, zaś jego samo­po­czu­cie i jakość życia zosta­ją znacz­nie zredukowane.

Reasu­mu­jąc, pro­gram uspraw­nia­nia fizjo­te­ra­peu­tycz­ne­go po przy­środ­ko­wej osteotomii 
kości pisz­cze­lo­wej powi­nien dążyć do:

• Likwi­da­cji bole­sno­ści, wysię­ku, obrzę­ku i ogra­ni­cze­nia stanu,
• Zwięk­sze­nia ela­stycz­no­ści przy­kur­czo­nych tka­nek dla odtwo­rze­nia pra­wi­dło­wych zakre­sów ruchu sta­wu kola­no­we­go i rucho­mo­ści rzepki,
• Osią­gnię­cia wła­ści­wej masy, siły i kon­tro­li mięśniowej,
• Reedu­ka­cji czu­cia głę­bo­kie­go pacjenta,
• Utrzy­ma­nia pra­wi­dło­we­go balan­su mię­śnio­we­go w koń­czy­nach dol­nych i kom­plek­sie lędźwiowo-miednicznym

Jeśli chcesz prze­czy­tać wię­cej na temat:

1.osteotomii pod­ko­la­no­wych https://www.fizjoinformator.pl/osteotomia-kosci-piszczelowej-hto-high-tibial-osteotomy/

2. oste­oto­mii Iba­lan­ce  https://www.fizjoinformator.pl/osteotomia-ibalance-jako-metoda-leczenia-zmian-zwyrodnieniowych-przysrodkowego-przedzialu-stawu-kolanowego/

3. oste­oto­mii Tomo­fix i Pud­du https://www.fizjoinformator.pl/osteotomia-z-zastosowaniem-plyty-tomofix-i-puddu/

E.K.

Jeże­li masz jakieś pyta­nia doty­czą­ce tego tema­tu pro­si­my o kon­takt :   kontakt@fizjoinformator.pl