Aby reha­bi­li­ta­cja przy­nio­sła pożą­dany efekt, należy zwró­cić uwagę, na to, że cho­roba zwy­rod­nie­niowa jest pro­ce­sem stale postę­pu­ją­cym, a pacjenci pod­da­jący się zabie­gom takim jak wyso­kie oste­oto­mie kości pisz­cze­lo­wej czę­sto, długo zwle­kają z decy­zją o ope­ra­cji, wykształ­ca­jąc cały sze­reg nie­pra­wi­dło­wo­ści bio­me­cha­nicz­nych i mecha­ni­zmów kom­pen­sa­cyj­nych w celu zmniej­sze­nia dole­gli­wo­ści bólo­wych. Nie­zbędne jest, aby pod­czas pro­cesu uspraw­nia­nie zwró­cić uwagę nie tylko na ope­ro­wany staw kola­nowy, gdyż cho­roba zwy­rod­nie­niowa stawu kola­no­wego zabu­rza nie tylko funk­cję kolana, ale wpływa na dys­funk­cję ści­śle ze sobą współ­pra­cu­ją­cych ukła­dów (mięśniowo-szkieletowego i ner­wo­wego). Ważne jest, zatem to, aby podejść do lecze­nia pacjenta w spo­sób wie­lo­aspek­towy, uwzględ­nia­jąc rów­nież pię­tra wyż­sze i niż­sze (staw bio­drowy, mied­nicę, czy stawy w obrę­bie stopy).

• Bez­po­śred­nio po zabiegu należy zwró­cić uwagę na mecha­ni­zmy kom­pen­sa­cyjne i ich wpływ na dys­funk­cje układu ruchu:https://www.fizjoinformator.pl/mechanizmy-kompensacyjne-wytwarzane-przez-pacjenta-po-operacji-stawu-kolanowego-i-ich-wplyw-na-dysfunkcje-ukladu-ruchu/
• Więk­szość pro­gra­mów reha­bi­li­ta­cyj­nych jest skon­stru­owana tak, by jak naj­szyb­ciej osią­gnąć pełen zakres ruchu, pełne obcią­ża­nie i kon­trolę ner­wowo mię­śniową. U pacjen­tów, któ­rzy pod­dali się wyso­kiej oste­oto­mii kości pisz­cze­lo­wej jest podob­nie. Jeżeli nie ma prze­ciw­wska­zań ze strony chi­rur­gicz­nej to ćwi­cze­nia zakresu ruchu naj­le­piej jest zacząć na drugi dzień po zabiegu. Na począ­tek jest to ruch bierny i pacjent ćwi­czy na szy­nie CPM( www.szy­no­teka.pl).Jeżeli nie ma ogra­ni­czeń zwią­za­nych z bólem koń­czyny to wpro­wa­dza się tak szybko jak to moż­liwe ćwi­cze­nia wspo­ma­gane i czynne. Bio­rąc pod uwagę, że oste­oto­mii mogą towa­rzy­szyć jed­no­cza­sowe rekon­struk­cje wię­za­deł, łąko­tek czy chrząstki należy wziąć pod uwagę ewen­tu­alne ogra­ni­cze­nia zakresu ruchu, jakie te zabiegi mogą stwarzać.
• Po każ­dym zabiegu sta­tus obcią­ża­nia ope­ro­wa­nej koń­czyny stwa­rza wiele pro­ble­mów zarówno dla pacjenta jak i dla tera­peuty. W zależ­no­ści od tego, czy jest to oste­oto­mia otwar­tego czy zamknię­tego kąta oraz bio­rąc pod uwagę rodzaj płyty sta­bi­li­zu­ją­cej oste­oto­mię czas roz­po­czę­cia obcią­ża­nia ope­ro­wa­nej koń­czyny będzie różny. Naj­czę­ściej waha się od 6 do 8 tygo­dni bez obcią­ża­nia (lub czę­ścio­wego obcią­ża­nia). Ma to celu ochronę i sta­bi­li­za­cję kory­go­wa­nej kości.
• Aby móc przy­wró­cić pacjen­towi pełen, bez­bo­le­sny zakres ruchu stawu kola­no­wego, nie wolno tera­peu­cie zapo­mnieć o mobi­li­za­cji rzepki i tka­nek mięk­kich. Ma to też zasto­so­wa­nie, gdy wystąpi obrzęk https://www.fizjoinformator.pl/obrzek-stawu-kolanowego-po-urazie-lub-operacji/
• Tra­dy­cyjny pro­gram uspraw­nia­nia reha­bi­li­ta­cyj­nego stawu kola­no­wego składa się przede wszyst­kim ze wzmac­nia­nia mię­śnia czwo­ro­gło­wego a szcze­gól­nie z ćwi­czeń sku­pia­ją­cych się na gło­wie przy­środ­ko­wej tego mię­śnia. Wła­ściwa praca mię­śnia czwo­ro­gło­wego uda jest nie­zbędna do pra­wi­dło­wego funk­cjo­no­wa­nia stawu rzepkowo-udowego a co za tym idzie całego stawu kola­no­wego . Pacjenci po wyso­kiej oste­oto­mii kości pisz­cze­lo­wej repre­zen­tują prze­dłu­żony sta­tus nie­ob­cią­ża­nia lub obcią­ża­nia czę­ścio­wego koń­czyny ope­ro­wa­nej, wobec tego są szcze­gól­nie nara­żeni na duże osła­bie­nie mię­śnia czwo­ro­gło­wego uda. Głowa przy­środ­kowa (vastus media­lis) mię­śnia czwo­ro­gło­wego uda wydaje się być naj­bar­dziej odpo­wie­dzialna za hamo­wa­nie nerwowo-mięśniowe i atro­fię po ura­zach i ope­ra­cjach stawu kola­no­wego. Dla­tego też dla szyb­szego reedu­ko­wa­nia mię­śnia, a w szcze­gól­no­ści czę­ści włó­kien sko­śnych (VMO– vastus media­lis obli­qus) warto jest sto­so­wać elek­tro­sty­mu­la­cję i biofeedback.
• Oprócz mię­śnia czwo­ro­gło­wego należy zwró­cić uwagę też na inne grupy mię­śniowe. Pacjenci ze zmia­nami zwy­rod­nie­nio­wymi z reguły długo cho­dzą z bólem, zanim zde­cy­dują się na ope­ra­cję. Bar­dzo czę­sto mają osła­bione nie tylko mię­śnie koń­czyny dol­nej, ale także mię­śnie całej obrę­czy koń­czyny dol­nej i mię­śnie kom­pleksu lędź­wiowo miednicznego.
• Pra­cu­jąc nad uspraw­nia­niem i siłą mię­śniową nie wolno zapo­mi­nać o rów­no­wa­dze pomię­dzy wzmac­nia­niem i roz­cią­ga­niem poszcze­gól­nych grup mięśniowych.

• U wielu pacjen­tów po oste­oto­mii kości pisz­cze­lo­wej wystę­pują duże obrzęki lim­fa­tyczne. W celu ich reduk­cji sto­suje się dre­naż lim­fa­tyczny, za pomocą pompy sekwen­cyj­nej, a także można uży­wać kine­sio­ta­pingu (apli­ka­cje limfatyczne).

Reha­bi­li­ta­cja jest inte­gralną czę­ścią całego pro­cesu lecze­nia. Zanie­dba­nie jej może zaprze­pa­ścić efekt ope­ra­cji do tego stop­nia, że pacjent zamiast odczuć poprawę i reduk­cję bólu, czuje potę­go­wa­nie się obja­wów przed­ope­ra­cyj­nych, zaś jego samo­po­czu­cie i jakość życia zostają znacz­nie zredukowane.

Reasu­mu­jąc, pro­gram uspraw­nia­nia fizjo­te­ra­peu­tycz­nego po przy­środ­ko­wej oste­oto­mii
kości pisz­cze­lo­wej powi­nien dążyć do:

• Likwi­da­cji bole­sno­ści, wysięku, obrzęku i ogra­ni­cze­nia stanu,
• Zwięk­sze­nia ela­stycz­no­ści przy­kur­czo­nych tka­nek dla odtwo­rze­nia pra­wi­dło­wych zakre­sów ruchu stawu kola­no­wego i rucho­mo­ści rzepki,
• Osią­gnię­cia wła­ści­wej masy, siły i kon­troli mięśniowej,
• Reedu­ka­cji czu­cia głę­bo­kiego pacjenta,
• Utrzy­ma­nia pra­wi­dło­wego balansu mię­śnio­wego w koń­czy­nach dol­nych i kom­plek­sie lędźwiowo-miednicznym

Jeśli chcesz prze­czy­tać wię­cej na temat:

1.osteotomii pod­ko­la­no­wych https://www.fizjoinformator.pl/osteotomia-kosci-piszczelowej-hto-high-tibial-osteotomy/

2. oste­oto­mii Iba­lance  https://www.fizjoinformator.pl/osteotomia-ibalance-jako-metoda-leczenia-zmian-zwyrodnieniowych-przysrodkowego-przedzialu-stawu-kolanowego/

3. oste­oto­mii Tomo­fix i Puddu https://www.fizjoinformator.pl/osteotomia-z-zastosowaniem-plyty-tomofix-i-puddu/

E.K.

Jeżeli masz jakieś pyta­nia doty­czące tego tematu pro­simy o kon­takt :   kontakt@fizjoinformator.pl